Pokolenie 1918

W związku obchodami 100-lecia Niepodległości oraz 75. rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego Fundacja Varia Wydziału Historycznego UW przygotowała dwa komplementarne wydarzenia kulturalne pod wspólnym tytułem „Pokolenie 1918”.

Pierwszy element projektu – wystawa plenerowa – został zaprezentowany na początku października 2019 r. Ekspozycja upamiętniła generację 1918 – chłopców i dziewcząt urodzonych w pierwszej dekadzie po odzyskaniu niepodległości. Pokolenie, które nie poznało Polski pod zaborami, o którego szczęśliwą i spokojną przyszłość walczyli ojcowie na frontach I wojny światowej. Ale także generację, której beztroska młodość została gwałtownie przerwana. Po niespełna 21 latach niepodległej Polski tysiące młodych ludzi musiało ponownie podjąć walkę o wolność, chwycić za broń i pójść śladem swoich przodków, powtórzyć ich historię.

W świadomości uniwersyteckiej pokolenie 1918 to przede wszystkim studenci, którzy wobec tragicznej sytuacji po 1939 r. nie poddali się i mieli odwagę wzbogacić dyscyplinę wykładów i egzaminów o znacznie trudniejsze lekcje: heroizmu, odpowiedzialności i poświęcenia. W latach okupacji polska młodzież uczestniczyła w konspiracji, akcjach sabotażu i działała w podziemiu zbrojnym na terenie stolicy i kraju. Wychowankowie Uniwersytetu Warszawskiego, na wzór studentów tworzących w 1918 r. Legię Akademicką, gotowi byli poświęcić swoje życie za niepodległość.

Drugi element projektu stanowiło widowisko muzyczne, które poprzez pryzmat twórczości artystycznej i połączenie teatru muzycznego z teatrem słowa i ruchu (muzykę, taniec, poezję, literaturę) ukazało najważniejsze osoby i wydarzenia walk o wolność. Wybrzmiały teksty Mirona Białoszewskiego i Krzysztofa K. Baczyńskiego do kompozycji Grzegorza Turnaua, Zygmunta Koniecznego, Mateusza Pospieszalskiego, Czesława Mozila w wykonaniu muzyków na żywo. Na scenie pojawiło się kilkudziesięciu solistów i chórzystów oraz aktorów w oryginalnych choreografiach. W trakcie zadania wykorzystano materiały multimedialne (fragmenty filmów, archiwalne fotografie). Wykonawcy widowiska – studenci, doktoranci, pracownicy UW – ukazali rolę środowiska uczelnianego w procesie odzyskiwania niepodległości, opowiedzieli o 63 dniach na tle toczącej się wojny, w odniesieniu do przemijających lat II RP i do ponownej utraty niepodległości.

Dofinansowano ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022 w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”.